COVID - 19 SALGINI NEDENİYLE ARA VERİLEN DÖNEME İLİŞKİN EĞİTİM - ÖĞRETİM, YEMEK VE GENEL - GİDER ÜCRETLERİNİN İADESİ
Koronavirüs salgını sonrasında okulların tatil edilip, uzaktan eğitime geçilmesinin ardından birçok velinin en çok merak ettiği konu özel okul ücretlerinin iade edilip edilmeyeceği olmuştur. Konu ile ilgili Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan açıklama maalesef yeteri kadar açıklayıcı olmayıp söz konusu bu durum her özel okulun bu duruma farklı bakış açısıyla yaklaşmasına neden olmuştur. Ancak Özel Okulları Derneği ve hukukçular tarafından açıklanan görüş; Özel okulların ara verilen sürenin bitiminde eğitim-öğretime devam etmesinin öngörülmesi durumunda eğitim- öğretim ücretinin geri iadesinin söz konusu olmayacağı ancak servis ve yemek ücretlerinde mahsuplaşmanın mümkün olabileceği şeklindedir.
Koronavirüs salgını sebebiyle alınan tedbirlerin sona ermesi ile birlikte özel okulların yaz döneminde eğitim ve öğretime devam etmesi durumunda servis ve yemek hizmetlerini de vermeye devam etmesi durumunda herhangi bir ücret talebi söz konusu olmayacaktır. Ancak yaz döneminde eğitim ve öğretime devam etme kararı almayan özel okullar açısından ise velilerin söz konusu yemek ve servis hizmeti ücretlerini ve aynı zamanda şartları uygun olduğu takdirde eğitim ve öğretim ücretinin de bir kısmını talep etme hakları söz konusu olacaktır. Konu ile ilgili olarak eğitim ücretlerinin 8-10 aylık dönemi kapsayacak şekilde eğitim için alındığının ve eğer bu sürenin altında bir hizmet alınırsa velinin aradaki ay kadar ödeme iadesi isteme hakkının doğacağının bilinmesi gerekmektedir.
Bilindiği üzere Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen 23 Mart 2020 - 19 Haziran 2020 tarihleri arasında özel okullar tarafından uzaktan eğitim sistemi ile eğitim hizmeti verilmiştir. Ancak söz konusu uzaktan eğitim süreci maalesef yüz yüze verilen eğitim sürelerindeki gibi uzun ve verimli olamamıştır. Bunun yanısıra belirtilen tarihlerde okulların kapalı olması nedeniyle yemek, genel - gider ve öğrencilerin okul saati dışında ücret karşılığında yararlanmakta olduğu kurs, etüd veya sportif faaliyetlere ilişkin hizmetler de alınamamıştır. Yakın zamanda Milli Eğitim Bakanlığı tarafından her ne kadar uzaktan eğitim sürecinde müfredata eksiksiz uyularak eğitim - öğretim hizmeti verilmiş olduğu yönünde açıklama yapılmış olsa da bu konuda veliler aynı görüşe katılmamaktadır. Uzaktan eğitim sürecinin sona ermekte olduğu bu günlerde ise birçok veli özel okulların yetkilileri ile görüşmeler yaparak öncelikle yemek ve genel - gider ücretleri ile eğitim - öğretim ücretlerinin bir kısmını ve ayrıca özel ders veya kurs ücretlerininde iadesini talep etmektedirler. Peki her özel okulun yetkilileri tarafından farklı şekilde açıklama yapılması ve genelde olumsuz cevap alınması ile karşı karşıya kalan veliler ne yapmalıdır? Öncelikle değerli velilere bu konuda mutlaka uzman hukukçu kişilerden görüş alarak hareket etmelerini süreci de mutlaka bu kişiler aracılığı ile takip etmelerini tavsiye eder, konu ile ilgili hangi ücret kalemlerinin alınabileceği konusunda şu şekilde açıklayabiliriz;
Söz konusu ücretlerin iadesi öncelikle Tüketici Kanunu ve Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği ilgili maddelerine göre mümkün olup ayrıca uzaktan eğitim döneminde hizmetin internet üzerinden veriliyor olması okulların elektrik, su, doğalgaz, temizlik, güvenlik vb. masraflarının kısmen veya tamamen olmaması anlamına geldiğinden, özel okullar yönünden sebepsiz zenginleşmeye neden olduğu için, eğitim-öğretim, genel-gider, yemek ve diğer bazı ücretlerin iade yapılmasını mümkün kılmaktadır. Uzaktan eğitim verilen süreç dikkate alındığı takdirde 23 Mart 2020 - 19 Haziran 2020 tarihleri arası hizmeti verilemeyen yemek, genel - gider ve özel ders/kurs ücretlerinin bu belirtilen tarihlere göre yapılacak hesaplama neticesinde çıkacak olan ücretin eksiksiz olarak iadesi veya öğrenci okula devam edecek ise bir sonraki sene yapılacak olan eğitim - öğretim dönemi ücretinden mahsup edilmesi gerekmektedir. Bunun yanısıra eğitim - öğretim hizmeti açısından ise uzaktan eğitim süresi ve yüz yüze verilen eğitim süresindeki ders saatleri dikkate alındığında uzaktan eğitim ile verilen hizmetin yüz yüze verilen eğitim süresinin ancak %35'lik kısmına denk geldiği göz ardı edilmemeli, uzaktan eğitim hizmeti sürecine göre hesaplama yapılarak eğitim - öğretim ücretinin bir kısmının da iadesi veya bir sonraki sene için mahsup edilmesi gerekmektedir. Söz konusu ücret hesaplamaları oldukça önemli olup, bu tür bir sürecin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi için konu ile ilgili uzman bir hukukçu tarafından mutlaka destek alınması gerekmektedir.
AV. ARB. ZEYNEP BAYRAM
