ESPORCU SÖZLEŞMELERİNİN ESASLI UNSURU: ÜCRET
Espor oyuncuları ve espor kulüpleri arasında akdedilen sözleşmelere ilişkin dikkat edilmesi gereken hususlar oynanan oyuna göre farklılık arz edecektir. Ancak yazımızda temel unsurları bulabilirsiniz. Esporcu olarak sözünü ettiğimiz kişilerin birçoğu Gençlik ve Spor Bakanlığı nezdinde lisanslı sporcu değildir; dolayısıyla yazımızda geçen sporcu kavramının, oyun dünyasındaki esporcular olduğunu belirtmemiz gerekir.
Esporcu ile kulüp arasındaki sözleşme özü itibari ile hizmet sözleşmesidir. Esporcu sözleşmeleri; sporcunun kulübe bağlı olarak bir hizmet görmeyi üstlendiği, kulübün ise zamana ve yapılan işe göre sporcuya ücret ödemeyi üstlendiği sözleşmelerdir.
Esporcu sözleşmelerinin esas unsurlarından biri ücrettir. Ücret bu sözleşmelerde tek bir kalem altında düzenlenmemektedir. Tarafların serbest iradeleri ile farklı ücret tipleri belirlemeleri mümkündür ancak genelde sözleşmelerde garanti ücret, performans primleri ve düzenlenen liglerden elde edilen gelirlerden dağıtılan başarı primleri olmak üzere üç tip ücretten söz edilebilir.
Garanti ücret olarak belirtmiş olduğumuz ücret sporcuların maaş olarak değerlendirdikleri ücretlerdir. Bu ücretler performans ya da başarı kaynaklı değildir, sporcunun kulübün sporcusu olması halinde ödenmektedir. Dolayısıyla bir sporcu için en önemli ücret kalemi olarak sözleşmede yer almaktadır. Sözleşmede temel garanti ücretinin miktarı, para birimi, ödeme tarih veya dönemleri, ödemenin şekli ve zamanı, ödeme yapılacak banka hesabının net bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Bununla birlikte sözleşmede garanti ücretin bir şarta bağlanıp bağlanmadığının da belirlenmesi gerekmektedir. Örneğin, sporcunun sağlık problemleri sebebi ile düzenlenen liglere katılamaması halinde de kulübün garanti ücreti ödemeye devam edip etmeyeceğinin belirlenmesi gerekmektedir.
Prim ücretlerinin bütün detaylarının sözleşmede yer alması gerekmektedir. Performans primleri ve başarı primleri olarak sınıflandırdığımız prim ödemelerinin detaylarının en ince hususlara kadar belirlenmesi sözleşmenin her iki tarafı için de büyük önem arz etmektedir. Performans primlerinin hangi ölçü ile belirleneceği, ne oranda ücret ödeneceği; lig atlama, tur atlama, finale kalma, maç kazanma durumlarında hangi aşamada ne kadar ücret ödeneceği açık bir şekilde belirlenmeli, ilerde doğması muhtemel uyuşmazlıkların önüne geçilmelidir. Yine bu hususların yazılı olarak belirlenmesi demek tarafların haklarının teminat altına alınması demektir. Başarı primi adı altında bahsettiğimiz ücret ise düzenlenen liglerden elde edilen gelirlerden ne kadarının sporcu ile paylaşacağının belirlenmesidir. Burada da sonuca ilişkin hangi derecede hangi oranda ödülün paylaşılacağının ve bu ücretin ne zaman ne şekilde ödeneceğinin açıkça sözleşmede yer alması gerekmektedir.
Hiç kuşkusuz ücret türleri yukarıda bahsettiklerimizle sınırlı değildir. Taraflar serbest iradeleri ile kamu düzenine, kanuna ve ahlaka aykırı olmamak kaydı ile ücret düzenlemeleri yapabilirler. Bununla birlikte sözleşmede cezai şart, gecikme tazminatı vb. caydırıcı hususlar da yer alabilir. Bu noktada gündemden dikkatimi çeken bir haberden söz etmek isterim. Playerbros yazarlarından Berkay Özkan'ın 14.05.2020 tarihinde ele aldığı habere göre; League of Legends oyununda aktif olan kulüplerden Team SoloMid destek oyuncusu Biofrost yaptığı Twitch yayınında yanlışlıkla yeni ormancılarını göstermiş olabilir. Biofrost'un yayında Discord özel mesajlarını yanlışlıkla açması ile bu husus ortaya çıkmış olabilir[1]. Twitch, youtube gibi yayınlarla bireysel hareket eden esporcuların bu şekilde gizlilik ihlali yapma ihtimalinin sözleşmelerde cezai şart olarak yer alması söz konusu olabilir. Hatta bu husus cezai şart olarak düzenlenebileceği gibi fesih sebebi olarak da düzenlenebilir. Dolayısıyla esporun geniş ve özgür hareket kabiliyeti sözleşmelere de yansıyacak ve her oyun ve hatta her lig için ayrı özel hükümler düzenlenmesi gerekecektir.
Av. Gizem Adıgüzel Özmen
[1] https://playerbros.com/biofrost-tsm-ormancisini-aciklamis-olabilir/