TFF 3.LİG İÇİN GETİRİLEN YENİ DÜZENLEME HUKUKA AYKIRI MI?
Türkiye Futbol Federasyonu Yönetim Kurulu, yapmış olduğu toplantıda 2025-2026 Sezonu Nesine 3. Lig Futbolcu Uygunluğu' na ilişkin karar vermiştir ve bu karar 14.05.2025 tarihinde TFF’ nin resmi internet sitesinde yayınlanarak duyurulmuştur.
2025-2026 Sezonu TFF 3. Lig Futbolcu Uygunluğu’nun 1.maddesinde: “(1) TFF 3. Lig’de yabancı futbolcu oynatılamaz. (2) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına geçen yabancı uyruklu futbolcular, başka ülkelerin A Milli Futbol Takımında oynamamış olmaları kaydı ile vatandaşlığa kabul için yapmış oldukları ilk müracaat tarihinden itibaren, ancak beş yıl sonra Türk statüsünde oynatılabilirler. Sezonun bir yarısının içerisinde beş yıllık süresi dolanlar, o yarının başındaki transfer ve tescil döneminin başından itibaren Türk statüsünde kabul edilir. (3) Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı olarak tescil edilen futbolcu sonradan başka bir ülkenin A Milli Futbol Takımında oynar ise takip eden transfer ve tescil döneminin başından itibaren müsabakalarda oynatılamaz. (4) Kulüpler 31.12.2000 ve daha önce doğmuş en fazla 5 amatör veya profesyonel futbolcuyu tescil ettirebilirler. 01.01.2001 ile 31.12.2004 tarihleri arasında doğmuş futbolcular da dahil olmak üzere kulüpler toplamda 25 amatör veya profesyonel futbolcuyu tescil ettirebilirler. Önceki sezonlardan 31.12.2000 ve daha önce doğmuş ve sözleşmesi devam eden futbolcu sayısı 5’ten fazla olan kulüpler müktesep hak sebebiyle bu oyuncuları sözleşme süreleri sonuna kadar tescil ettirebilirler, ancak kontenjan boşaltılmadığı sürece bu yaş grubunda yeni oyuncu tescili yaptıramazlar. (5) 01.01.2005 ve daha sonra doğmuş amatör veya profesyonel futbolcuların tescilinde herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır.” denilmiştir.
Geçtiğimiz sezon için duyurulan 2024-2025 Sezonu Tff 3. Lig Müsabakaları Statüsü ekinde yer alan 2024-2025 Sezonu TFF 3. Lig Futbolcu Uygunluğu’ nun 1.maddesinde: “(1) TFF 3. Lig’de yabancı futbolcu oynatılamaz. (2) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına geçen yabancı uyruklu futbolcular, başka ülkelerin A Milli Futbol Takımında oynamamış olmaları kaydı ile vatandaşlığa kabul için yapmış oldukları ilk müracaat tarihinden itibaren, ancak beş yıl sonra Türk statüsünde oynatılabilirler. Sezonun bir yarısının içerisinde beş yıllık süresi dolanlar, o yarının başındaki transfer ve tescil döneminin başından itibaren Türk statüsünde kabul edilir. (3) Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı olarak tescil edilen futbolcu sonradan başka bir ülkenin A Milli Futbol Takımında oynar ise takip eden transfer ve tescil döneminin başından itibaren müsabakalarda oynatılamaz. (4) Kulüpler, 31.12.2003 ve öncesinde doğmuş en fazla 25 amatör veya profesyonel futbolcuyu tescil ettirebilirler. (5) 01.01.2004 ve daha sonra doğmuş amatör veya profesyonel futbolcuların tescilinde herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır.” denilmekteydi.
TFF 3. Lig’in çehresini tamamen değiştirecek olan bu düzenlemeye başta Türkiye Profesyonel Futbolcular Derneği, profesyonel ve amatör sporcular olmak üzere futbolun çok çeşitli paydaşlarından tepkiler geldi.
Yazımıza konu düzenlemeyle birlikte Eylül ayında başlayacak yeni futbol sezonunda mücadele edecek 3. Lig takımlarına, 2000 doğumlu ve altında en fazla 5 futbolcu kontenjanı tanındı ve kulüplerin toplamda 25 amatör veya profesyonel futbolcuyu tescil ettirebilecekleri belirtildi. Her ne kadar günümüzde antrenman biliminin ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte futbolcuların spor kariyerleri geçmişe nazaran daha fazla uzamış olsa da insan fizyolojisi gereği futbol branşında sporculuğun belirli bir yaşa kadar sürdürülebildiği açıktır. TFF’nin getirmiş olduğu yaş sınırı olan 25 yaş ve sonrası da aslında futbolcunun hem mental hem fiziksel olarak en verimli zamanları olarak nitelendirilmekte olup kariyerini şekillendireceğini ve maddi olarak hayatını düzene koyabileceğini umduğu zaman dilimidir. İlgili düzenlemeye tepki gösteren milli sporcumuz Kerem Aktürkoğlu’nun kariyeri de tıpkı açıkladığımız gibi ilerlemiş ve 3.Lig’de geçirdiği verimli dönemler sonrasında kariyerinde ciddi bir yükseliş yaşamıştır. Bu düzenleme, milli sporcumuzun 3.Lig kariyeri devam ederken getirilmiş olsaydı beki de çok daha fazla forma şansı bulacaktı fakat kendisinden deneyimli futbolcularla mücadele edemeyeceğinden kariyerinde bu denli bir başarı ve sıçrayış yakalayamayacaktı. Ayrıca ilgili düzenlemeyle genç oyunculara gelişim için alan yaratılmaya çalışılsa da bu durum belki de genç oyuncularda rehavete sebep olacak ve beklenenin aksine ligde yeterli rekabet bulunmadığından gelişimleri düşük seviyede kalabilecektir.
Bu konunun hukuki değerlendirmesini yapacak olursak; 2025-2026 Sezonu TFF 3. Lig Futbolcu Uygunluğu ile kulüplerin kadrolarına dahil edebilecekleri futbolcularla ilgili ciddi bir kısıtlama getirilmiştir. 7405 Sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu ile birlikte kulüplerin dernek statüsünden çıkarılarak daha profesyonel olarak yönetilmesinin amaçlandığı bilinmektedir. Yaş kısıtlaması, kulüplerin belli yaştaki futbolcularla profesyonel sözleşme yapmasına doğrudan engel teşkil etmektedir. Yaş, her ne kadar Anayasamızın 10.maddesinde doğrudan yazılmasa da eşitlik bakımından “benzeri sebepler” kapsamındadır. TFF' nin uygulaması, belli dönemde doğan futbolcuları yaşa dayalı olarak sınırlamaktadır ve kadronun büyük kısmının yalnızca belirli yaş altındakilerden oluşacak olması zorunluluğu, eşitliği ihlal edecek niteliktedir. Bu durum, çalışma hakkı ve sözleşme özgürlüğü üzerinde keyfi bir sınırlamadır.
Kulüpler, yaş nedeniyle birçok oyuncuyla sözleşme yapmaktan kaçınmak zorunda kalırsa bu durum, bazı futbolcular için çalışma imkanlarının ortadan kalkmasına neden olacaktır. Hal böyle olunca da ilgili maddenin çalışanların hayat seviyesini yükseltme, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri koruma, çalışmayı destekleme, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratma ve çalışma barışını sağlama amaçlarının aksine bir durum meydana geleceği açıktır.
Tıpkı Anayasamız gibi Türkiye Futbol Federasyonu’nun bu düzenlemeleri de eşitlik ve tarafsızlığın önemi ile ayrımcılık yasağından söz etmektedir. Bünyesinde futbolun birçok paydaşını bulunduran TFF’nin, genç futbolcuların geleceğini düşünürken kalan futbolcuların başta Anayasa olmak üzere çeşitli düzenlemeler ile koruma altına alınmış haklarını gözetmesi gerektiğini düşünüyoruz.
Tüm bu açıklamalarımız dikkate alındığında, sporun paydaşları tarafından tepki gören bahse konu TFF düzenlemesinin; genç oyuncuların gelişimine katkı sağlaması amaçlanarak yapıldığı düşünülmekte ancak 25 yaş üstü sporcular açısından ise bu denli keskin bir geçişi doğru bulmamaktayız. Bu sebeplerle yapılan düzenlemenin hukuka uygun ve ölçülü olacak şekilde revize edilmesinin Türk futbolunun gelişimi için önemli olduğu kanaatindeyiz.
Av. Gizem ADIGÜZEL ÖZMEN
Av. İrem ERTAÇ
